آیورودا یک سیستم طبیعی شفابخش علمی است که بیش از 5.000 سال پیش در هند آغاز شده است. کلمه ” آیورودا ” متعلق به زبان باستانی مردم هند یا همان زبان سانسکریت است که به معنی ” دانش زندگی ” است ( آیور به معنای زندگی است، در حالی که ودا به معنای علم یا دانش است ). امروزه طب آیورودا در هند مدرن به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد و در حال حاضر همچنین نفوذ خود را در سراسر جهان گسترش می دهد. یکی از مواردی که امروزه از طب آیورودا خیلی مورد استفاده قرار می گیرد ؛ رژیم آیورودا است.
رژیم های آیورودا بسته به نوع بدن افراد، سفارشی سازی می شود که به آن دوشا گفته می شود. از آنجا که آیورودا بر اساس تغییرات ریتمیک موجود در طبیعت بنا شده است – نظیر طلوع و غروب روزانه خورشید، تغییر فصول، مراحل زندگی ( تولد، رشد و مرگ ) – غذاهای موجود در رژیم آیورودا در طول سال تغییر می کنند و همچنین می تواند در طول زندگی شخص نیز نوسان داشته باشند.
در طب آیورودا ، سلامت به عنوان حالت تعادل فرد با خودش تعریف شده است و همچنین به محیط زیست اطراف او نیز مرتبط شده است. شخصی سازی رژیم غذایی در طب آیورودیک خیلی مهم است، همچنین تمارین لایف استایل آیورودیک وجود دارند که به پیشگیری از بیماری و بهبود جسمی و ذهنی بدن کمک می کنند.
گفته شده است که آیورودا به کل فرد – بدن ، ذهن و روح – اشاره دارد ؛ این بدان معنی است که رژیم غذایی، مدیریت استرس، خواب، استفاده از گیاهان و مکمل ها و همه چیزهایی که به سلامت کلی فرد کمک می کنند، به هم می پیوندند.
رژیم آیورودا چیست؟
رژیم های آیورودا بر پایه شیوه های طبی باستانی شکل گرفته اند که تعادل و توازن کلی بدن و ذهن را به منظور مدیریت یا درمان انواع مشکلات سلامتی بهبود می بخشند. امروزه طب آیورودیک به عنوان نوعی پزشکی جایگزین ( طب جایگزین ) شناخته شده است ؛ به این معنی که می تواند در کنار سایر شیوه های پزشکی غرب و/یا همچنین ترکیب طب های جایگزین دیگر همانند یوگا، هومئوپاتی، ماساژ، مدیتیشن، رایحه درمانی و ورزش مورد استفاده قرار گیرد.
برخی از فواید اصلی رژیم های آیورودا عبارتند از :
بهبود فرآیندهای گوارشی و متابولیکی
بهبود سلامت روده / میکروبیوم
مدیریت وزن
افزایش سم زدایی در بدن
کاهش اضطراب و آرامش درونی بیشتر
بهبود باروری و سلامت جنسی
بهبود راندمان فرآیند دفع ( کمک به حرکات روده )
کاهش التهاب و بهبود عملکرد
تیپ های بدنی در آیورودا
طبق گزارش مرکز ملی سلامت، طب آیورودا دارای چند پایه کلیدی است که مربوط به سلامت و بیماری است. این مفاهیم با همبستگی جهانی، قانون اساسی بدن و نیروهای زندگی مرتبط هستند.
در آیورودا سه دوشا یا تیپ بدنی اصلی داریم : واتا، پیتا و کافا. دوشاها مطابق با انواع مختلف بدن، گرایشان، صفات شخصیتی و نیازهای غذایی دسته بندی می شوند.
هر دوشا از پنج عنصر اساسی تشکیل شده است: اتر، هوا، آتش، آب و زمین. هر فرد یک ترکیب منحصر بفرد از سه دوشاست که ویژگی های فیزیکی و روانی او را تعیین می کنند. هدف از تمرینات آیورودا، از جمله رژیم غذایی آیورودا، جلوگیری از عدم تعادل در دوشاها است. عدم تعادل می تواند به دلیل ترکیبی از شیوه زندگی ناسالم، کمبود مواد مغذی، فعالیت بدنی بیش از حد زیاد یا بیش از حد کم، استرس مزمن، نوسانات فصلی و قرار گرفتن در معرض سموم باشد.
در ادامه مرور کلی بر هر دوشا و ویژگی های منحصر بفرد آن می کنیم :
واتا ( Vata ) :
بدن لاغر ، سبک با استخوان های کوچک
به راحتی چاق نمی شود و به سختی غذا را هضم می کند.
به عنوان فردی خلاق، ذهن باز، کنجکاو و پرانرژی شناخته شده اما همچنین ترس، استرس و در برخی مواقع پراکندگی مغز دارد.
انرژی واتا نقش مهمی در عملکرد های اساسی دارد ؛ از جمله پویایی، جنب و جوش، گردش خون و تنفس.
واتاها مستعد مشکلات روحی از جمله ترس، غم، مشکلات سلامتی مانند اختلالات عصبی، بی خوابی، آرتریت و بیماری قلبی هستند.
پیتا ( Pitta ) :
بدن متوسط، ورزشکار و تطبیق پذیر از لحاظ وزن یا عضله
پیتاها باهوش هستند، به سختی تلاش می کنند و جاه طلبی و رقابت را دوست دارند.
برخی مواقع عصبانی و پرخاشگر هستند.
انرژی پیتا نقش مهمی در عملکرد متابولیک، هضم، جذب مواد مغذی و دمای بدن دارد.
پیتاها در مقابل مشکلاتی نظیر کار بیش از حد، فشار خون بالا، مشکلات قلبی، بیماری های عفونی و شرایط گوارشی آسیب پذیر هستند.
کافا ( Kapha ) :
با افزایش وزن مبارزه می کند.
ساختمان بدنی بزرگ، محکم و پرقدرت دارد.
به عنوان فردی عاشق، بخشنده و حامی شناخته شده است اما تنبل، سست، حسود و برخی مواقع غمگین نیز می باشد.
انرژی کافا نقش مهمی در استراحت، تغذیه، آرامش، مراقبت از دیگران، تولید مثل و ایجاد سیستم ایمنی قوی دارد.
مشکلات سلامتی که کافاها ممکن است با آنها مواجه شوند، عبارتند از : دیابت، سرطان، چاقی، احتباس مایعات و بیماری های تنفسی.
منبع: (www.hidoctor.ir)